Des livres, rien que des livres. Alignés sur les étagères. Empilés au sol.Entassés sur le moindre coin de table. Toutes les pièces en regorgent. A peine la place de circuler.C'est ici, dans cet appartement bourgeois du 16e arrondissement de Paris, que Pierre-Emmanuel Dauzat a installé son bureau. Ici qu'il travaille face à son ordinateur, douze à quatorze heures par jour, à lire, traduire et préfacer les livres des autres et à écrire les siens. Le soir, il n'a qu'à traverser la rue pour rentrer chez lui. "Ma vie sociale est réduite au minimum", reconnaît-il.
A bientôt 50 ans, Pierre-Emmanuel Dauzat est l'un des traducteurs français les plus demandés.[...]
Polyglotte ? Pierre-Emmanuel Dauzat balaie le qualificatif d'un revers de main. Il ne parle aucune des langues qu'il traduit. "Même en anglais, je suis incapable de dire deux mots, assure-t-il. A part le latin et le grec, je n'ai jamais appris aucune langue étrangère. La plupart de mes contrats, je les ai signés sans connaître le moins du monde la langue que j'allais traduire. Il suffit qu'un éditeur me convainque de l'intérêt d'un livre pour que j'accepte de relever le défi. Vous ne pouvez pas imaginer dans quel état de tension je suis quand je me mets à travailler sur un texte auquel je ne comprends rien..."[...]
Sa méthode est toujours la même : allergique aux grammaires, il préfère s'"immerger" dans des dictionnaires et des livres en édition bilingue. Généralement, il ne lit pas à l'avance l'ouvrage qu'il doit traduire : "C'est indispensable pour garder une forme de spontanéité dans la traduction." Seul principe, il commence par traduire la fin : "J'ai une telle angoisse de la mort que je préfère me débarrasser de la fin dès le début", explique-t-il. [...] Ce "besoin vital de (s')exiler dans la langue des autres", il dit l'éprouver depuis toujours. | Boeken, enkel boeken. Op rijen op de planken. Opgestapeld op de grond. Op een hoop op elke tafelhoek. Alle kamers staan er bol van. Nauwelijks plaats om te bewegen. Het is hier, in dit bourgeoisappartement van het 16e arrondissement van Parijs, dat Pierre Emmanuel Dauzat zijn bureau heeft ingericht. Hier werkt hij voor zijn computer, twaalf tot veertien uur per dag, lezend, vertalend en voorwoorden van andere alsook zijn eigen boeken schrijvend. 's Avonds moet hij enkel de straat oversteken om naar huis te gaan. "Mijn sociaal leven is tot een minimum beperkt", geeft hij toen. Nu bijna 50, is Pierre-Emmanuel Dauzat een van de meest gevraagde Franse vertalers. [...] Een polyglot? Pierre-Emmanuel Dauzat wuift de term weg. Hij spreekt geen van de talen die hij vertaalt. "Zelfs in het Engels kan ik geen twee woorden zeggen", verzekert hij. "Behalve Latijn en Grieks heb ik nooit een vreemde taal geleerd. De meeste van mijn contracten werden ondertekend zonder dat ik de taal machtig was. Een uitgever moet me slechts overtuigen van het belang van een boek, opdat ik de uitdaging aanneem. U kan zich niet voorstellen hoe gespannen ik ben wanneer ik aan een tekst begin te werken waar ik niets van begrijp..." [...] Zijn methode is altijd dezelfde: hij is allergisch voor grammatica en verkiest zich "onder te dompelen" in woordenboeken en tweetalige boeken. Meestal leest hij het boek dat hij moet vertalen niet op voorhand: "Dit is nodig om een soort van spontaneïteit te behouden in de vertaling." Zijn enige principe is om eerst het einde te vertalen: "Ik heb zo'n angst voor de dood dat ik liever meteen van het einde af ben", legt hij uit. [...] Deze "vitale behoefte om zich te verbannen naar de taal van anderen", zegt hij, heeft hij altijd al gehad. |